Augmented Reality (AR): wat is het, en wat kun je er mee?

Sinds iOS 11 uit is hoor je ineens de afkorting "AR" (kort voor Augmented Reality) steeds vaker als je met Apple-fans praat.

Waarom? Wat bedoelen ze er mee? Heeft AR invloed op jouw dagelijks leven? En hoe dan?

Alles wat je wilt weten over Augmented Reality vind je in dit artikel.

Wat is Augmented Reality (AR)?

Om te begrijpen wat Augmented Reality is, helpt het misschien als we het eerst eens gaan splitsen en vertalen naar (begrijpelijk) Nederlands.

Augmented. Reality. Augmented is de lastigste van de twee woorden om te vertalen. Het heeft meerdere betekenissen afhankelijk van context, en een directe Nederlandse vertaling in een simpel woord kan ik niet bedenken. ("Augmentatie" zie ik niet als een simpel Nederlands woord.)

De beste vrije vertaling voor deze context is waarschijnlijk "vergroot". (Een lezer kwam met het voorstel “verhoogd”, wat ik ook erg mooi vind!)

Reality is dan weer simpel: realiteit, of werkelijkheid.

Augmented reality is dus een vergrote werkelijkheid of een verhoogde werkelijkheid.

Mmm… Daar wordt het nog niet echt duidelijker van, of wel?

Laten we het op een andere manier proberen: augmented reality is een (virtuele) toevoeging aan de (fysieke) werkelijkheid.

Een mooi voorbeeld hier van hebben we een jaar geleden al gezien.

Pokémon Go was vorig jaar hét voorbeeld van Augmented Reality

Misschien heb je toen wel iets mee gekregen over de rage van Pokémon Go.

Mensen gingen ineens op pad met iPhones voor hun gezicht, om ergens in de echte wereld op zoek te gaan naar virtuele monsters om te vangen.

Het was alsof je telefoon een geheime sensor bevat: door te richten op een struik kon je met de iPhone ineens een Pokémon zien, die met het blote oog niet te zien was. Ook andere mensen zouden dit niet kunnen zien, tenzij ze meekijken op het scherm van jouw iPhone. (Of hun eigen iPhone gebruiken, met de app.)

Ik zal eerlijk zeggen: zo in de zomer vond ik het ook best leuk voor een tijdje, en ben ik een aantal keer met een goede vriend een paar uur op pad gegaan om Pokémon te vangen. (En ja, misschien heb ik zelfs wel eens een euro’tje er in gegooid voor een extra. 😉)

Dit spel is dus een perfect voorbeeld van Augmented Reality: een virtuele toevoeging aan de echte wereld.

Apple geeft ontwikkelaars ARKit

Het ontwikkelen van een dergelijke app is echter zeer ingewikkeld. Zoals vaker probeert Apple dit op te lossen, door het makkelijker te maken voor ontwikkelaars via een zogenoemd "framework".

Dat wil zeggen dat een app ontwikkelaar niet alles zelf hoeft te gaan doen, maar de basis voor augmented reality direct beschikbaar is.

Wat ze uiteindelijk gaan doen met de mogelijkheden is natuurlijk nog steeds aan de ontwikkelaar. Maar met een basis die gelijk beschikbaar is, is het veel eenvoudiger om een augmented reality app te maken.

Dit ARKit framework is geïntroduceerd met iOS 11, wat de reden is dat je er sinds iOS 11 ineens meer over hoort.

Simpel gezegd: iOS 11 maakt het voor app ontwikkelaars makkelijker om augmented reality apps te maken.

Wat kun je met Augmented Reality (AR)?

Dus, wat kun je met augmented reality?

We hebben gezien dat Pokémon Go een optie is, maar dat is gelukkig niet het enige wat kan met Augmented Reality.

Via augmented reality is het mogelijk om allerlei virtuele objecten in de echte wereld te plaatsen.

Met apps als AirMeasure AR en AR MeasureKit pak je bijvoorbeeld je iPhone in plaats van een meetlint, om uit te zoeken hoe groot iemand is of hoe lang een muur is.

Het zal niet altijd exact kloppen, maar als je bijvoorbeeld wilt weten hoe veel rollen behang je nodig hebt hoef je de muur waarschijnlijk niet mm-nauwkeurig te meten. (Als je nét uit komt koop je toch beter een extra rol.)

Of wat denk je er van om via je iPad heel je huis inrichten met nieuwe meubels? Zonder dat je eerst naar de IKEA moet om ze te kopen! Klein nadeel is wel dat je geen Zweedse balletjes krijgt met zo’n iPad app…

Augmented Reality in de praktijk: voorbeelden

Inmiddels hebben we al verschillend demo’s kunnen zien van de Augmented reality mogelijkheden die iOS 11 brengt met ARKit.

Zo kun je Housecraft gebruiken om inderdaad meubels in je huis te plaatsen, om te zien hoe ze staan en is er zelfs een officiële app van IKEA (met helaas slechts een beperkte set van de producten).

En in een heel andere categorie maakte iemand een demonstratie app waarmee je het parkeren van een auto kunt oefenen, zonder krassen aan je auto:

Spelletjes met Augmented Reality

Maar we hebben ook de nodige spelletjes gezien die gebruik maken van Augmented Reality. Zo speelde ik zelf even ARise, wat me erg deed denken aan Monument Valley. (Maar waar Monument Valley een favoriet is voor mij, zou ik ARise niet aanraden.)

Hier wordt een level "geprojecteerd" op bijvoorbeeld je bureau of vloer, en door er om heen te lopen en je telefoon in de juiste hoek te houden, creëer je een pad. Het gaat dus allemaal om het juiste perspectief, waar augmented reality uitermate geschikt voor is.

Een ander spelletje in een zelfde categorie is Conduct AR!, waar je met treinen kunt spelen zonder het gedoe van opbouwen en opruimen.

Ook is er een demo geweest van een heel nieuwe manier om de klassieker Pac-Man te spelen.

Hier is het alsof je het perspectief van Pac-Man zelf hebt.

Normaal zie je als speler natuurlijk een duidelijk overzicht van het doolhof, en de locatie van Blinky, Pinky, Inky, en Clyde.

In deze versie van Pac-Man zie je echter alleen maar wat er om je heen gebeurt, en zou er om elke hoek een spook kunnen zitten…

Andere toepassingen met Augmented Reality via ARKit

Sommige apps hebben AUgmented Reality als een leuk "extra’tje" toegevoegd. In de rekenmachine app PCalc kun je in het "Over de app"-scherm allerlei objecten ( onder andere dobbelstenen, muntjes en PCalc-logo’s) door je kamer gooien.

En in weer-app Carrot Weather kun je niet alleen het weer zien met augmented reality, maar ook ergens op het scherm tikken om het bolletje te vertellen waar het heen moet.

Wat ga je in het dagelijks leven merken van Augmented Reality?

Allemaal leuke demo’s en voorbeelden natuurlijk, maar ga jij er echt wat van merken?

Waarschijnlijk niet op korte termijn. Ontwikkelaars hebben nog maar kort toegang tot deze nieuwe ARKit, dus het zal nog even duren voor we dit echt veel gaan zien.

En dan kan augmented reality best een handige extra zijn. Net zo goed als ik het nu handig vind om af en toe even de iPhone te gebruiken als kompas, denk ik dat het ook best handig kan zijn om deze te gebruiken als rolmaat.

Kan jouw iPhone of iPad gebruik maken van Augmented Reality via ARKit apps?

De vraag is dan wel of jouw iPhone, of iPad, gebruik kan maken van ARKit apps. Hier is namelijk een nieuwer model voor nodig, met genoeg snelheid om alle berekeningen te doen.

De volgende iPhones kunnen gebruik maken van ARKit apps:

• iPhone SE
• iPhone 6s
• iPhone 6s Plus
• iPhone 7
• iPhone 7 Plus
• iPhone 8
• iPhone 8 Plus
• iPhone XR
• iPhone X
• iPhone XS
• iPhone XS Max
• iPhone 11
• iPhone 11 Pro
• iPhone 11 Pro Max

En deze iPads:

• 9,7-inch iPad (2017)
• 9,7-inch iPad (2018)
• 10,2-inch iPad (2019)
• iPad Air (2019, dus nieuwe model)
• 9,7-inch iPad Pro
• 10,5-inch iPad Pro
• 11-inch iPad Pro
• 12,9-inch iPad Pro (alle modellen)

Nieuwe iPhones en iPads die later uit komen zullen natuurlijk ook gebruik kunnen maken van deze mogelijkheden.

Is er een verschil tussen Augmented Reality (AR) en Virtual Reality (VR)?

Dan nog even een paar andere afkortingen, nu we toch bezig zijn. Naast "AR" hoor je ook nog wel eens "VR" (Virtual Reality).

VR (uitgesproken op z’n Engels, dus "vie ar") is een term die steeds meer gebruikt wordt.

Wat is het verschil tussen AR en VR?

AR en VR hebben overeenkomsten, met een belangrijk verschil: bij VR wordt er een virtuele werkelijkheid gemaakt. De "echte" werkelijkheid wordt als het ware aan de kant gezet, en de gebruiker komt volledig terecht in deze nieuwe, virtuele fantasiewereld.

Bij AR daarentegen komt er een "extra laag" in de werkelijke wereld, zoals we gezien hebben met de eerdere voorbeelden.

Voor VR is bovendien extra hardware nodig. In de meeste gevallen zet je nu een groot apparaat op je hoofd, om de virtuele wereld te maken.