Kun je veilig upgraden naar macOS 13 Ventura?

macOS Ventura 13.2 is er, wat betekent dat Ventura wat meer "volwassen" wordt; de kinderziektes zijn er uit.

Dus, zoals vaker, schreef ik eerder te wachten met Ventura, waarschijnlijk tot ongeveer januari of de 13.2-versie.

Nu is 13.2 er, dus is er de vraag: kan het?

En zoals altijd zijn er in ieder geval dingen waar je over na wilt denken voor je de upgrade daadwerkelijk uitvoert.

Kun je Ventura installeren op jouw Mac?

Eerst is er een simpele vraag: kun je wel upgraden?

In deze video zie je hoe je kunt controleren welk type Mac jij hebt:

Dit kun je vergelijken met de eisen die macOS Ventura stelt aan de Mac. Vuistregel: je Mac moet van 2017 of nieuwer zijn.

Voor laptops (MacBooks) heb je één van de volgende modellen, of nieuwer nodig:

• MacBook (2017)
• MacBook Pro (2017)
• MacBook Air (2018)

Heb je geen laptop, maar een desktop? Dan kan het draaien op de volgende modellen (of nieuwer):

• Mac mini (2018)
• iMac (2017)
• iMac Pro (alle modellen)
• Mac Pro (2019)
• Mac Studio (alle modellen)

Alle nieuwe Macs die je nu koopt worden sowieso geleverd met macOS Ventura.

Ten slotte: ik ben op de hoogte van software als OpenCore, en hoewel ik het interessant vind als "hobbyproject" (en het zelf ook wel gebruikt heb), zou ik het niet aanraden om een Mac die je echt gebruikt er mee te draaien.

Blijven je programma's werken?

Kun jij de upgrade uitvoeren op je Mac? Ok, dat was stap één.

Een volgende vraag is of al je programma's en accessoires blijven werken. Dit zal namelijk één van de de belangrijkste overwegingen zijn, en de meestvoorkomende reden om het niet te doen.

Draai je nu nog echt een oudere versie van macOS, zoals macOS Mojave? Dan moet je ook nog opletten voor 32-bit apps, zoals uitgelegd in de video hier onder.

Maar, de kans dat je een Mac hebt die iets ouders dan Catalina draait, en je kunt upgraden naar macOS Ventura, is vrij klein. Waarschijnlijk hoef je je hier dus geen zorgen om te maken.

Gebruik je nu Catalina, Big Sur, of Monterey? Dan heb je deze transitie al gehad, en is dit dus niet van toepassing op jou.

Adobe-programma's en Microsoft Office

Het zou ook kunnen dat apps niet meer werken om andere redenen.

Zo zijn Adobe-programma's (Adobe Lightroom, Adobe Photoshop, en Adobe Illustrator bijvoorbeeld) berucht in deze; vaak werken ze nog niet gelijk op nieuwere macOS-versies.

In het geval van Ventura zou het inmiddels wel goed moeten gaan, maar wees extra voorzichtig als je afhankelijk bent van deze programma's.

Ook Microsoft Office wil nog wel eens wat problemen hebben op nieuwere versies. Maar ook hier: in 13.2 moet Microsoft Office gewoon goed draaien op Ventura.

Compatibiliteit van apps opzoeken via RoaringApps

Op de website van RoaringApps staan allerlei programma's. Hier kun je zien of ze goed werken op Ventura, nog wat problemen hebben, of helemaal niet werken.

Deze informatie wordt toegevoegd door gebruikers — je kunt zelf ook toevoegen — en is niet 100% compleet.

Ook zou het kunnen dat een app gemarkeerd is als "werkt niet", maar dat het inmiddels wel werkt. Of dat bepaalde functies eigenlijk niet werken, maar de mensen die de app hebben toegevoegd net die functies niet gebruiken.

Met andere woorden: het is niet perfect, maar het is wel een handig hulpmiddel.

Let ook op dat er voor veel programma's verschillende versies in staan.

Zoek je bijvoorbeeld op Photoshop, krijg je 48 resultaten. Let dus goed op welke versie je gebruikt wanneer je dit gaat controleren.

Om dit op te zoeken ga je in de Finder naar het programma toe.

Vervolgens klik je er op met je rechtermuisknop, en kies je "Toon info". In het venster wat verschijnt zie je onder andere het versienummer staan.

Dit versienummer kun je ook gebruiken voor de volgende stap.

Stuur een e-mail naar de ontwikkelaar

Anders kun je altijd de ontwikkelaar een e-mail sturen om te informeren of hun app werkt op macOS Ventura.

Dit zul je vaak in het Engels moeten doen helaas, zeker bij kleinere apps waar misschien maar één persoon er aan werkt.

Nu is Apple Coach er natuurlijk om Apple in simpel Nederlands te doen. Maar deze keer geef ik je een stukje Engels; een sjabloontje wat je kunt gebruiken om je e-mail op te stellen.

Vergeet niet om de juiste gegevens in te vullen! 😉

Hi there!

Just a quick question: I'm using your app [NAAM VAN PROGRAMMA HIER], and I'm thinking of upgrading to macOS Ventura.

I'm wondering if your app will still work on macOS Ventura. I'm currently using version [VERSIE VAN DE APP].

Even a simple "Yes" or "No" would be great.

Kind regards,

[JOUW NAAM HIER]

Hier vraag je dus of hun app werkt op Ventura, je geeft aan welke versie je gebruikt, en dat een simpele ja/nee genoeg is.

Naast de details invullen, kun je uiteraard zelf meer of minder tekst in de e-mail plaatsen.

Blijven je accessoires werken na de upgrade?

Naast programma's is er nog een andere categorie heel belangrijk: accessoires, of randapparatuur.

Je toetsenbord en muis doen het waarschijnlijk wel op Ventura (zeker als ze van Apple zijn), maar je printer? Tekentablet? Muziekinstrument?

Het kan zijn dat die specifieke functies gebruiken die niet meer werken.

Ook dat kun je het best eerst opzoeken voor je verder gaat, en eventueel contact opnemen met de fabrikant om dit te controleren.

Heb je een backup?

Een heel belangrijke vraag voor je de upgrade uitvoert: heb je een reservekopie?

Heb je nog geen reservekopie — ook wel backup genoemd, die termen gebruik ik nog wel eens door elkaar — dan is dat je eerste taak. (Ook als je niet gaat upgraden overigens, dataverlies kan altijd.)

Bestel een goede harde schijf voor backups, en richt deze in voor Time Machine.

Het is zo gedaan, en enorm belangrijk. Niet alleen kan er altijd wat misgaan bij een upgrade, maar het is ook handig als je een "macOS downgrade" wilt doen: terug naar een vorige macOS-versie, zoals macOS Monterey.

Is er genoeg vrije ruimte op je Mac?

Voor het upgraden naar macOS Monterey heb je veel vrije ruimte nodig op je Mac.

De download van het installatie-programma voor Ventura (wat je kunt verwijderen na de installatie) is ongeveer 12GB, maar dat is niet alles.

Na het downloaden heb je nog steeds 32GB vrije ruimte nodig op je Mac. Bovendien kan dit iets meer zijn als je vanaf een oudere versie komt (Catalina, Big Sur), dus houd maar rekening met 40-50GB.

En misschien weet je nog dat vrije ruimte op de Mac berekenen wat raar is, met de verschillende weergaven.

Je wilt dus 50GB "echte" vrije ruimte, en in dit artikel heb ik nog een paar tips voor je hoe je dat bereikt.

Eén van de dingen die bijvoorbeeld kan helpen, als je iCloud gebruikt in ieder geval, is het voorkomen dat je bestanden uit iCloud naar je Mac gedownload worden.

Mijn persoonlijke voorkeur voor snel opruimen

Het makkelijkste vind ik zelf om een programma als CleanMyMac X te gebruiken om in eerste instantie even automatisch op te ruimen, en daarna hun ruimtezoeker te gebruiken om uit te zoeken waar de ruimte aan op gaat.

Dat is vaak het grootste probleem met opruimen: je moet weten welke bestanden veel ruimte innemen, zodat je snel ruimte vrij kunt maken.

Van dezelfde makers is ook Gemini 2 een fijne app. Deze helpt je om dubbele bestanden van je Mac te gooien; iets waar vaak veel ruimte aan op gaat.

Met name bij foto's zie je dit, en hoewel ik daar ook het liefst Gemini voor gebruik, kan dat ook met de Foto's app.

Ironisch genoeg: op de Mac pas vanaf Ventura. Maar heb je een iPhone of iPad op iOS 16?

Dan kun je die gebruiken.

Bestanden tijdelijk naar een externe harde schijf

Je kunt natuurlijk ook bestanden (tijdelijk) verplaatsen naar een externe harde schijf, maar let hier wel mee op: bestanden op een externe harde schijf zetten is geen reservekopie.

Als ze alleen op die externe harde schijf staan, en die schijf toevallig kapot gaat voor je je bestanden terug kunt zetten, ben je die bestanden gewoon kwijt. (En dat gebeurt vaker dan je denkt. Helaas.)

Wanneer je een backup laat maken van de externe harde schijf (bijvoorbeeld via Time Machine of een online backup als Backblaze, of door alle bestanden op twee externe harde schijven te zetten) ben je natuurlijk wel weer veilig.

Vrije ruimte controleren op je Mac

Weet je niet zeker hoeveel vrije ruimte je hebt? Je kunt het eenvoudig¹ zelf controleren.

1. Open de Finder
2. Klik in het menu op Ga
3. Ga naar Computer
4. Hier zie je (onder andere) al je harde schijven staan
5. Je opstartschijf is zeer waarschijnlijk "Macintosh HD", tenzij je misschien je Mac op een externe SSD draait
6. Klik met je rechtermuisknop op de relevante schijf (waarschijnlijk dus "Macintosh HD")
7. Kies voor "Toon info"
8. Hier zie je onder andere de beschikbare ruimte op je Mac

Heb je tijd voor verandering?

macOS Ventura verandert weer een aantal dingen natuurlijk. Anders zou het geen upgrade zijn, maar hetzelfde.

Sommige dingen zitten nu op een andere plek, of werken gewoon net iets anders.

Een typisch voorbeeld hier zijn de SysteemvoorkeurenSysteeminstellingen.

Deze zijn totaal veranderd in Ventura, en ik moet eerlijk zeggen dat ik zelf nog aardig moet zoeken af en toe. (Dit trucje helpt me wel.)

Dat kun je allemaal natuurlijk leren, maar als je nu druk in een project zit, wil je dat misschien niet gelijk doen.

Daarnaast zal de upgrade op zichzelf ook tijd kosten, je zit er zo een uur op te wachten.

Denk dus ook na of je tijd hebt voor de installatie, maar met name voor de verandering.

Andere nare problemen met Ventura

Zoals altijd, met elke versie, zijn er specifieke problemen waar sommige mensen tegenaan lopen.

Met macOS Big Sur hadden we bijvoorbeeld monitoren die niet goed werkte, en bij Monterey was het de batterij van laptops en gekke geheugen-problemen.

In Ventura zie ik veel problemen met de Mail app (zelf ervaar ik zelf op mijn MacBook met Ventura dat Mail enorm lang doet over het openen), waarvan één van de meest vervelende is dat het bij sommige mensen gelijk afsluit.

Andere problemen met Ventura: externe harde schijven en netwerkschijven "verdwijnen" soms in de Finder (ze zijn er nog wel, maar je ziet ze niet); bestanden worden soms opgeslagen in een andere map dan geselecteerd (dit is inmiddels opgelost geloof ik, maar was een vrij bizarre fout); meldingen over apps die automatisch opstarten blijven soms komen, waar ik e-mails heb gehad van mensen die meer dan 20 meldingen hadden staan (en elke keer opnieuw verschijnen!); aan de andere kant werken meldingen niet goed (ze verschijnen niet, een kwartier later, driedubbel…); netwerk- en internet-problemen, met name voor mensen die een VPN gebruiken; en gewoon heel veel "kleine dingen".

Nogmaals: dit is niet uniek voor macOS Ventura. Op de schaal van Apple gebeuren dit soort dingen gewoon.

Daarom waarschuw ik altijd niet gelijk te upgraden als het niet hoeft, zeker niet als je de Mac bijvoorbeeld voor werk gebruikt.

Tegelijkertijd werkt het voor heel mensen gewoon goed. Waarschijnlijk voor meer dan 80% van de mensen zijn er 0 problemen.

Maar ja, je kan. net in de pech-categorie vallen. Dus, zorg dat je een reservekopie hebt, zodat je in ieder geval terug kunt als je in de "pech"-categorie valt.

Conclusie: moet je upgraden naar macOS Ventura?

Nu we de belangrijkste punten hebben doorgenomen kunnen we de vraag hopelijk beantwoorden: moet je upgraden naar Ventura?

Of misschien beter: is het veilig om te upgraden naar Ventura?

Wat mij betreft komt het neer op de volgende zaken:

• Kun je je programma's blijven gebruiken (eventueel na een upgrade), of heb je er in ieder geval alternatieven voor?
• Heb je een reservekopie van je gegevens zodat je terug kunt, en niets kwijtraakt als er wat mis gaat?
• Heb je voldoende vrije ruimte, ook na het downloadden van het installatie-programma?
• Heb je tijd om te wennen aan de verandering?

Dan kun je waarschijnlijk veilig upgraden. Maar vergeet alsjeblieft niet om die backup te maken, want daar hangt uiteindelijk heel veel vanaf — dat is de enige manier om het écht veilig te doen.