Safari privé modus gebruiken, waarom zou je?
We willen allemaal onze privacy, ook op internet. Maar er zijn verschillende vormen van privacy, die je beschermen tegen verschillende dingen.
Neem nu de Safari privé modus. Klinkt alsof die je perfecte privacy geeft, toch?
In dit artikel kijken we wat het precies is, waar je tegen beschermd wordt, en ook wat niet.
Wat is Safari Privé Modus?
De Safari privé modus zorgt er voor dat je wat het internet betreft begint met een schone lei: niemand weet meer wie je bent (zie het einde van dit artikel voor een kleine nuance), en alles wat je doet wordt vergeten zodra je het laatste venster sluit.
Om te begrijpen hoe dit werkt is het handig om eerst een basis-begrip te hebben van een stukje onderliggende techniek. We gaan het hier natuurlijk niet te technisch maken (daar is Wikipedia voor), maar een kleine basis-uitleg is wel even handig.
Wat zijn cookies?
Het belangrijkste wat je hier moet weten is wat een cookie is.
Het is een term die je vast wel eens gehoord hebt, zeker sinds er een cookiewet geïntroduceerd is waar iedereen met een serieuze IT-kennis een sterke mening over heeft. 😉 (De vernieuwde wet zit dan al een stuk logischer in elkaar gelukkig.)
En als je niet van cookies gehoord hebt via de talloze meldingen op allerlei websites, dan waarschijnlijk wel in de context van iemand die je vertelt dat cookies net zo gevaarlijk zijn als virussen en je ze steeds moet verwijderen.
Uiteindelijk is een cookie niet meer dan een eenvoudig tekstbestandje. Wanneer je een website bezoekt kan deze een dergelijke cookie sturen, die Safari dan opslaat op je computer. Ga je naar een andere pagina op die website, of kom je later terug, laat Safari dat tekstbestandje zien aan de website.
Meer weten over cookies? Kijk onderstaande video:
Cookies gebruiken om in te loggen op websites
Cookies worden veel gebruikt om in te loggen op websites en bij te houden wie je bent. Als je inlogt wordt er bijvoorbeeld een cookie geplaatst met de inhoud "Gebruikersnaam: Martijn_Engler".1
Als ik nu naar een andere pagina op die website ga laat Safari dat tekstbestandje zien, en weet de website dus "Aha, deze bezoeker heeft de gebruikersnaam Martijn_Engler" en kan er vanaf daar alle inhoud voor mij geladen worden.
Als er geen cookies zouden zijn, zou de website op de volgende pagina al niet meer weten wie ik ben.
Bijna alle websites met een inlog-systeem werken op deze manier. Of het nu webshops als coolblue.nl en bol.com zijn, of bijvoorbeeld Apple Coach’ eigen Apple Coach Academie.
Moet ik me zorgen maken om cookies?
Je ziet het misschien al aankomen: ik ben hier om je te vertellen dat je niet bang hoeft te zijn van cookies. Misschien wel voor Cookie Monsters, maar niet voor cookies.
Net als bijvoorbeeld cache, heeft het een slechte naam gekregen door misinformatie en halve waarheden.
Cookies op zich zijn niet slecht, en zijn zelfs gewoon nodig om de meeste websites te laten functioneren.
De privacy-kant: tracking cookies
En om mezelf nu even tegen te spreken: er zijn cookies die gebruikt worden voor verschillende vormen van privacy-inbreuk. Hier hebben we het meestal over zogenoemde tracking cookies.
Hier is ook een klein beetje technische uitleg nodig: wanneer een website een cookie plaatst, kan het opgeven wie die cookie mogen zien. Meestal is dit alleen de website zelf. Dus als "academie.applecoach.nl" een cookie stuurt, kan deze aangeven dat alleen "academie.applecoach.nl" deze cookie terug mag lezen.
Dit voorkomt dat "applenepwebsite.nl" vervolgens tegen Safari kan zeggen "laat mij de cookies van academie.applecoach.nl eens zien" en zo ontdekken dat ik ben ingelogd als Martijn_Engler.
Een tracking cookie is een cookie die gelezen kan worden door verschillende websites. Je bezoekt bijvoorbeeld wij-verkopen-schoenen-op-deze-website.nl, en zij plaatsen een cookie waarin staat "Deze gebruiker heeft op de website gekeken naar verschillende modellen witte sportschoenen". Deze cookie mag gelezen worden door alle websites.
Vervolgens ga je naar Facebook.com, die vraagt of het de cookie van wij-verkopen-schoenen-op-deze-website.nl mag zien. Omdat deze "open" is mag dat, en Facebook weet nu dat je gekeken hebt naar witte sportschoenen.
Met deze informatie laat Facebook je natuurlijk advertenties zien voor witte sportschoenen, omdat die relevant zijn voor jouw interesses en de kans dat je klikt (lees: Facebook geld krijgt) dus groter is.
Nu versimpel ik hier even wat dingen, en meestal zit er een zogenoemd "advertentie-netwerk" tussen, maar het principe staat.
Zijn tracking cookies inbreuk op je privacy?
De vraag is nu nog steeds wel een beetje of tracking cookies echt inbreuk op je privacy zijn.
Uiteindelijk gebeurt alles geautomatiseerd (er zijn geen mensen die zitten te kijken wat Martijn vandaag bekeken heeft), en zorgt het er vooral voor dat je in ieder geval nuttige advertenties krijgt. Het is beter dan "Singles in jouw buurt zoeken een partner", toch?
Aan de andere kant kan het natuurlijk raar aanvoelen: wat je op website A doet zou website B geen weet van moeten hebben.
Hoe je hier in staat is een persoonlijke keuze, maar het is zeker interessant om voor jezelf over na te denken.
Waarom zou ik de privé modus van Safari gebruiken?
Dus, wat heeft dit allemaal te maken met de Safari privé modus?
Wanneer je werkt met de privé-modus van Safari worden er nog steeds gewoon cookies geplaatst. Maar zodra je het laatste venster van de privé-modus afsluit, worden al deze cookies gewist.
Geen terugkerende advertenties
Ga je in de privé-modus bijvoorbeeld naar de schoenen-website, bekijk je de sportschoenen en vervolgens naar Facebook? Dan zul je gewoon de schoenen-advertenties zien.
Maar ga je naar de schoenen-site, bekijk je de sportschoenen, sluit je alle Safari-privé-vensters, en ga je dán naar Facebook? Dan kan Facebook die cookie niet meer zien, en krijg je advertenties gebaseerd op je Facebook-profiel.2
Dan zijn het gewoon weer advertenties puur gebaseerd op je Facebook-profiel.
Geschiedenis verdwijnt met Safari privé modus
Een andere reden om Safari privé-modus te gebruiken, is zodat je geschiedenis gewist wordt.
Dit zorgt er vervolgens voor dat andere mensen die de Mac ook gebruiken (je kinderen, partner, ouders, huisgenoot…) niet zien welke sites jij bezocht hebt, of welke dingen je gezocht hebt op Google.
Handig als je bijvoorbeeld op zoek bent naar een cadeautje voor je echtgeno(o)t(e), en wil dat dat een verrassing blijft.
Prijzen blijven gelijk
Als je wel eens vliegtickets of hotels boekt ken je dit misschien: je bent aan het kijken naar verschillende maatschappijen, en ineens is de prijs hoger dan het net was. Niet altijd veel, maar soms toch net een beetje…
Dit lijkt vooral te gebeuren als duidelijk is dat je toch wel gaat boeken, nadat je even hebt rondgekeken.
Om te voorkomen dat dit gebeurt kun je dus soms beter boeken in privé modus, nadat je al bepaald hebt wat en waar je gaat boeken en de prijzen dus nog laag zijn.
Een computer lenen
Wil je even inloggen op je email of Facebook, op de computer van een kennis? Gebruik de Safari privé modus om te zorgen dat je begint in een schone omgeving zonder cookies.
Zo ben je niet ingelogd op het account van de kennis, en na het afsluiten van alle privé-vensters kun je er zeker van zijn dat je ook weer helemaal bent uitgelogd en geen sporen achterlaat.
Nadelen van de Safari privé modus
Nu je dit allemaal gelezen hebt ben je misschien al wel aan het overwegen om gewoon altijd in privé-modus te werken.
Een nadeel van de Safari privé modus is echter dat het er ook voor zorgt dat het alles steeds wist.
Waar je normaal misschien gewend bent te werken vanuit je Safari-geschiedenis, om terug te gaan naar websites die je eerder bezocht had, gaat dat nu niet werken. De geschiedenis wordt namelijk ook gelijk gewist wanneer je het laatste venster afsluit.
En inloggen op je favoriete websites betekent ook steeds opnieuw inloggen, omdat ze vergeten zijn wie je bent als je terugkomt.
Bovendien zul je constante cookie-meldingen zien, voor elke website die je bezoekt. Zij kunnen namelijk niet onthouden dat jij de cookies al een keer geaccepteerd hebt.
Hier leer je meer over in onderstaande video:
Hoe activeer ik de Safari privé modus?
Nu je alle voor- en nadelen van de privé modus kent kun je een goede beslissing maken wanneer je het wilt gebruiken.
Dan is de vraag natuurlijk nog hoe je dat doet.
Het activeren van privé modus in Safari werkt redelijk vergelijkbaar op zowel iOS (voor de iPhone en iPad), als de Mac.
Op de Mac klik je in het menu Archief op Nieuw privévenster. Nu opent er een nieuw venster, wat een Safari privé venster is.
Alle websites die je nu bezoekt, en pagina's die je opent, gebeuren in de privé modus. Deze geschiedenis wordt dus niet bewaard en cookies worden achteraf gewist.
Safari privé modus openen op de Mac
Op de iPhone en iPad open je het tabblad-overzicht via de twee vierkantjes. Hier zie je een optie voor het wisselen tussen Sfari tabgroepen, wat nu waarschijnlijk op "Startpagina" of "1 tabblad" staat. (Of "4 tabbladen", of hoeveel je er open hebt.)
Tik hier op, en je ziet dat één van de opties "Privé" is. Door die optie te selecteren activeer je de privé modus in Safari op de iPhone of iPad.
Ook hier geldt weer dat gegevens automatisch gewist worden.
Privé modus activeren in Safari op de iPad
Hoe herken ik de Safari privé modus?
Om te controleren of je op dit moment in Safari privé modus zit zijn er een paar methodes, die ik je hier zal laten zien.
Privé modus controleren op de Mac
Een snelle manier is te kijken naar de kleur van de adresbalk, die donker is in privémodus:
Links: normale modus, rechts: privé modus
Dit is wel een stuk lastiger te herkennen wanneer je in donkere modus draait op je Mac:
In de donkere modus is het verschil veel subtieler
In nieuwere versies van Safari wordt bovendien aangegeven of je in privé modus zit, door linksboven simpelweg de tekst "Privé" te plaatsen.
Privé modus op de iPhone en iPad
Op de iPhone en iPad kun je de privé modus op een vergelijkbare manier controleren:
Ook op de iPhone en iPad wordt de balk donker weergegeven in privé modus
Maar ook daar is het verschil enorm subtiel in donkere modus:
Wanneer we ze naast elkaar zetten is het verschil nog wel te zien, maar kun jij dit in één oogopslag als je ze niet naast elkaar ziet?
Een andere manier om het te controleren op de iPad is een nieuwe website te gaan openen, of een zoekopdracht te doen.
In het venster wat dan verschijnt staat aangegeven dat je in de privémodus zit:
Hier staat duidelijk aangegeven dat we nu in privé modus zitten, en wat de effecten zijn
* Ben je echt onherkenbaar in Safari privé modus?
Nog even een kanttekening over de privé modus. Hoe anoniem ben je echt?
Zelfs in Safari privé modus kan het voorkomen dat je toch nog "herkend" wordt.
Dit gebeurt door een techniek die we "fingerprinting" noemen, waar een website probeert je te herkennen aan allerlei gegevens.
Ze zien bijvoorbeeld "Hey, daar is weer een persoon die Safari versie 15.1 gebruikt, op macOS 12.0.1, met het IP-adres 192.168.23.8, het extra lettertype Space Mono geïnstalleerd, met een venster wat ongeveer even groot is als een 24-inch iMac"…
En kunnen dan gaan gokken of die combinatie van gegevens uniek is, en op basis daar van proberen je toch te "herkennen".
Technieken als Safari Privédoorgifte (die je krijgt met een abonnement op iCloud+) helpen hier dan weer wel tegen. Ook een VPN kan je hier helpen.
De meeste websites maken hier echter geen gebruik van, en omdat het niet mogelijk is iemand volledig uniek te identificeren is het niet heel erg betrouwbaar.
Hoe privé is de privé modus? (Bron: CommitStrip)
Ook als je dit bijvoorbeeld op je werk zou gebruiken om stiekem YouTube-filmpjes te kijken in de hoop dat je baas het niet kan ontdekken: helaas…
Je verkeer gaat nog steeds over het netwerk, en ze kunnen je in die zin nog steeds in de gaten houden. Dit is ook een reden dat het slotje in de adresbalk zo belangrijk is, zoals ik je zal laten zien in een komende video.
En hoe je dat verder kunt voorkomen is een onderwerp voor een volgende keer… 😉
Moest je toevallig wat kennis hebben van webontwikkeling en veiligheid, en je nu kapot schrikken… Nee, ik weet dat dit letterlijke voorbeeld enorm onveilig is, maar het maakt het voorbeeld simpeler dan dat ik iets als UUID en tokens moet uitleggen. 😉 ↩︎
Omdat Facebook wel een enorm profiel van je opbouwt, betekent dat dat je alsnog misschien die advertenties krijgt. En ook als je natuurlijk in die privé-sessie Facebook hebt bezocht, en ze één keer de kans hebben gehad om die cookie te zien en te koppelen aan jouw profiel, komen de advertenties… ↩︎
